Çalışma Yaşamı

Engellilerin İstihdamı

Engelliler Kanunu'nda Kısaca Engellilerin İstihdamı!  Engellilerin İstihdam Türleri! 1.Memur Statüsünde Engellilerin İstihdamı

Engellilik Nedir? ve Engelli Kime denir?

Doğuştan veya sonradan; bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yetenekleri bakımından engel oranının yüzde kırk veya üzerinde ve çalışabilir durumda olduğunu sağlık kurulu raporları ile belgelendirenlerdir.

Bu kapsamda daha detaylı bilgiye sahip olmak isterseniz daha önce engellilerdostu.com olarak sitemizde yer verdiğimiz Engellilik Hakkında, Engellilik Nedir?

Başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz.

Engellilerin İstihdamı
Engellilerin İstihdamı

Engelliler Kanunu’nda Kısaca Engellilerin İstihdamı 

Çalışma temel insan haklarından biridir. Anayasamızın 49’uncu maddesi çalışmanın herkesin bir hakkı ve ödevi olduğunu çok açık bir şekilde ortaya koymuştur. Engellilerin istihdamı başkalarına yük olmadan, kendilerine toplumda bir yer edinmelerinin birincil koşuludur.

Engelliler Kanunu’na göre; engellilerin yeteneklerine göre mesleğini seçme ve bu alanda eğitim alma hakkı kısıtlanamaz. Ayrıca Engellilerin yetenekleri doğrultusunda yapabilecekleri bir işte eğitilmesi, verimli kılınarak ekonomik ve sosyal refahının sağlanması, engellilerin istihdamı meslek kazandırılması amacıyla mesleki rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanmasının sağlanması esastır.

Engelliler Kanunu’na göre; sosyal ve mesleki rehabilitasyon hizmetleri belediyeler tarafından da verilecektir. Bu hizmetin belediye tarafından sunulamaması halinde, engellinin özel merkezden alacağı hizmetin bedeli belediye tarafından karşılanacaktır.

Engellilerin istihdamı ve meslek kazanmaları kolaylaştırabilmek amacıyla, ilk defa engelliler kanunuyla özel mesleki rehabilitasyon merkezlerinin açılabilmesi temin edilmiştir.

Engelliler Kanunu’na göre; işe alımda, iş seçiminden, başvuru formları, seçim süreci, teknik değerlendirme, önerilen çalışma süreleri ve şartlarına kadar olan safhaların hiçbirinde engellilerin aleyhine ayrımcı uygulamalarda bulunulamaz.

Çalışan engellilerin aleyhinde sonuç doğuracak şekilde, özrü ile ilgili olarak diğer kişilerden farklı muamelede bulunulamaz.

Engelliler Kanunu’na göre; engellilik durumları sebebiyle iş gücü piyasasına kazandırılmaları güç olan engellilerin istihdamı, öncelikle korumalı işyerleri aracılığıyla sağlanacaktır. Korumalı işyerlerine devlet tarafından sağlanacak katkı ve teşvikler konusundaki kanun çalışmaları kesinleşmiştir.

Sorumlu Kuruluşlar

Engellilerin devlet memuru olarak işe yerleştirilmelerinin takip ve denetiminden sorumlu kurum Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı’dır.

Engellilerin kamu ve özel sektörde işçi olarak işe yerleştirilmelerinden sorumlu kurum ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü’dür.

Denetim

Kapsama giren işyerlerinin denetimi daha önce iş müfettişlerince yapılmakta iken, engelliler Kanunu ile bu yetki doğrudan Türkiye İş Kurumu’na verilmiştir. Böylelikle engelli çalıştırmayan işyerlerinin tespiti ve uygulanan cezaların tahsili kolaylaştırılmıştır.

Engelli İstihdamında İŞKUR’un Görevleri

İŞKUR‘a engelli olarak kayıt olmak isteyenlerin, çalışma gücünün en az %40 ından yoksun olduklarını sağlık kurulu raporu ile belgelemeleri gerekmektedir. İş Kanununa göre işverenler 50 ve daha fazla işçi çalıştırdıkları işyerlerinde her yıl Bakanlar Kurulunca belirlenen oranlarda engelli işçi çalıştırmak zorunda olup, kontenjan açığı bulunan işyerlerine engelli istihdamı Kurumca yapılmaktadır.

Alınan tüm önlemlere rağmen engelli kontenjanlarını kapatmayan işyerleri hakkında İş Kanununda belirlenen miktarda idari para cezası uygulanır.

 Engellilerin İstihdam Türleri

 

  1. Memur statüsünde engelli personel istihdamı;a) EKPSS sonucuna göre engelli memur istihdamıb) Kura sonucuna göre engelli memur istihdamı2. İşçi statüsünde engelli personel istihdamı;a) EKPSS sonucuna göre engelli işçi istihdamı

 

1.Memur Statüsünde Engellilerin İstihdamı

a.EKPSS Sonucuna Göre Engellilerin İstihdamı

EKPSS’ye Kimler Girebilir?

Ortaöğretim, önlisans veya lisans düzeyinde eğitim veren kurumlardan mezun veya sınavın geçerlik süresi içerisinde mezun olabilecek durumda olanlar, eğitim durumları ve engel gruplarına göre yapılan EKPSS’ye girebilir. EKPSS;

  • Kamu kurum ve kuruluşlarının engelli kotası açığı bulunduğu sürece diğer merkezi kamu personel alım sınavlarından ayrı olarak yapılır.
  • Engel grupları itibarıyla öğrenme ve algılama düzeyleri ile dil gelişimleri ve sözel iletişim güçlükleri esas alınmak suretiyle engellilerin bilgi, yetenek ve becerilerini ölçmeyi hedefler.
  • Adayların genel yetenek ve genel kültür seviyelerini ölçmeyi hedefler.
  • Engel grupları ve ulaşabilirlikleri göz önüne alınarak uygun ortamlarda yapılır.
  • Sonuçları, sınavın yapıldığı tarihten itibaren iki yıl içerisinde geçerlidir.
  • Birden fazla engeli olanlar sınava sadece bir engel grubundan girebilir.

 

EKPSS Sonucuna Göre Yerleştirme ve Atama

  • Kamu kurum ve kuruluşları bir sonraki yıl atama yapacakları engellilere ilişkin kadroları her yılın Ekim ayı sonuna kadar Devlet Personel Başkanlığına bildirir.
  • Devlet Personel Başkanlığı kendisine bildirilen kadroları ÖSYM’ye gönderir.
  • Tercih Kılavuzu ÖSYM’nin resmi internet sitesinde yayımlanır.
  • Adaylar ilan edilen kadrolar için ÖSYM’nin internet sistemi üzerinden tercihte bulunur.
  • Yerleştirilen adaylar atanmak için istenilen belgeler ile birlikte belirtilen süre içerisinde ilgili kuruma başvuruda bulunur. Belgeleri tam olan adayın ataması ilgili kurumca yapılır.

 

DİKKAT!

1) Halen memur olarak çalışmakta olanlar, başka hizmet sınıfı kapsamındaki kadrolar ile bulundukları kadrolardan farklı olmak kaydıyla mezunu oldukları eğitim programları itibarıyla ihraz etmiş oldukları unvanlara ilişkin kadrolar hariç olmak üzere EKPSS yerleştirme işlemlerine başvuramaz, yerleştirilseler dahi atamaları yapılamaz.

2) Memurluğa atanmaları yasal mevzuatlarla engellenen adaylar da EKPSS çerçevesinde yerleştirme işlemlerine başvuramaz, yerleştirilseler dahi atamaları yapılamaz.

3) EKPSS veya kura sonucuna göre yerleştirildiği halde atama için aranılan koşulları taşımayan veya istenilen belgeleri süresi içerisinde getirmeyen adayların atamaları yapılamaz.

  1. Kura Sonucuna Göre Engelli Memur İstihdamı

Kuraya Kimler Başvurabilir?

İlkokul, ortaokul, ilköğretim ve özel eğitim iş uygulama merkezi veya okulu mezunu veya bu okullardan yerleştirme işlemlerine son başvuru tarihi itibarıyla mezun olabilecekler kuraya başvurabilir.

 

Kuraya Başvuru Kayıtları Ne Zaman Alınmaktadır?

  • Adaylar ÖSYM tarafından ilan edilecek tarihlerde kura için başvuruda bulunurlar.
  • Kura yöntemiyle yerleşmek isteyen adayların kayıtları her bir dönem için sadece bir kez alınır. Dönem içerisinde farklı zamanlarda birden fazla kura yerleştirmesi yapılması halinde bu kura işlemine sadece dönem başında kayıtlarını yaptırmış olan adaylar başvurabilir.

 

Kura Sonucuna Göre Kadrolara Yerleştirme ve Atama

  • Adaylar tercihlerine göre noter huzurunda gerçekleştirilen kura ile ilan edilen kadrolara yerleştirilir.
  • Yerleştirilen adaylar atanmak için istenilen belgeler ile birlikte belirtilen süre içerisinde ilgili kuruma başvuruda bulunur. Belgeleri tam olan adayın ataması ilgili kurumca yapılır.

2.İşçi Statüsünde Engelli Personel İstihdamı

 

  • Engelli işçi alımları Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) aracılığı ile yapılmaktadır.
  • Engellilerin kamuda işçi olarak çalışabilmeleri için Engelli Kamu Personel Seçme Sınavına (EKPSS) girmeleri gerekmektedir.
  • Engelli işçi alımları için Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) il müdürlüklerine kayıt yaptırmak gerekmektedir.
  • Engellilerin işçi olarak alınması için herhangi bir taban puan şartı aranmamaktadır.

Güncel haberler için bizi takipte kalın. GOOGLE PLAY UYGULAMA İNDİR / news.google.com

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu